10.11.2013 Pazar 15:26
BDP'li Halil Aksoy ve Altan Tan'ın, Ağrı'nın adının 'Agiri', Erzurum'un adının da 'Erzerom' olarak değiştirilmesi için kanun teklifi vermesinin yankıları sürüyor. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Savaş Eğilmez, teklif edilen isimlerin Ermenilerin kullandığı şehir isimleri olduğunu söyledi. Erzurum'un, çok eski tarihlerden beri ve özellikle Ortaçağ'da Uzakdoğu’da Çin, Hind, Orta Asya ve İran’dan batıya gelen ticaret kervanlarının önemli bir uğrağı ve alışveriş merkezi olduğunu dile getiren Eğilmez, Erzurum’un birinci derecedeki yollarının düğüm noktasında bulunması nedeniyle tarihin bütün dönemlerinde siyasal, sosyal ve askeri açıdan önemli bir aktivite içerisinde olduğunu ifade etti. Eğilmez, “Erzurum, Asya ile Avrupa arasında bir köprü durumunda olan Anadolu’nun en önemli doğal geçitlerinden birisinin kavşağı konumundadır. Asırlar boyunca sürekli el değiştiren ve işgallere uğrayan Erzurum, 11. yüzyılda Türklerin egemenliğine girdikten sonra, günümüze kadar bir Türk yurdu olarak kalmıştır. Türk tarihi incelendiği zaman, öne çıkan illerin başında gelen Erzurum, ticari açıdan da çok önemli bir merkez olduğu dikkati çekmektedir. Şehrin stratejik durumu ve coğrafi konumu, pek çok devletin dikkatinin bu bölgeye çevrilmesine neden olmuştur.” dedi. AĞRI İÇİN ‘AGİRİ’Yİ KULLANMIŞLAR Farklı kavimlerin, şehir için değişik isimler kullandığını hatırlatan Eğilmez şunları kaydetti: “Bugünkü şehrin kurucuları olan Roma, buraya Theodosiopolis ismini vermiş ve şehir bölgeye Araplar gelene kadar aynı isimle anılmıştır. Sonra Araplar şehre Kalikala demişler. 11. yüzyıldan itibaren bölge Türkler tarafından ele geçirildikten sonra Erzen-i Rum ismi kullanılmaya başlanmış ve Erzurum şekli günümüze kadar devam etmiştir. Bu süreç içerisinde yerel olarak kullanılan lehçeler nedeniyle Erz-i Rum, Erze-ir Rum, Erzen-er Rum, Arz-ı Rum isimlerini de görmekteyiz. Tarih borunca Ermenilerin de bölge için kullandıkları isimler vardır. Bunlardan en eskisi Garin’dir. Bölge Türkler tarafından ele geçirilince şehir için Erzerom ismini kullandıkları da görülmüştür. Ermenilerin kullandıkları şehir isimleri arasında, Ağrı için Agiri karşılığı da görülmektedir.”